Windykacja należności od dłużników
Kilkudniowe opóźnienia w płatnościach nie są problemem dopóki nie staną się realnym nieuregulowanym długiem. Jeśli terminypłatności znacząco wykraczająpoza te wyznaczone w umowie warto zastanowić się nad windykację polubowną lub sądową, aby zadłużenie nie uległo przedawnieniu.
Proces windykacji, czyli zbiór czynności prawnych prowadzący do uregulowania należności wobec wierzyciela może rozpocząć swój bieg, gdy zaistnieją odpowiednie okoliczności. Musi wystąpić brak płatności w określonym umownie terminie, czyli potocznie ujmując, powstaje dług. Dłużnik uchyla się od płatności np.: milczeniem, a wierzyciel nie może uzyskać należnego zobowiązania. W takich okolicznościach można wprowadzić proces windykacji, a nawet egzekucji komorniczej, ale wszelkie czynności mają swoją odpowiednią kolejność. Jak wyglądają etapy windykacji i jakie uprawnienia mają windykatorzy?
Czym jest windykacja?
Windykacja to czynności prawne mające na celu zaspokojenie roszczeń wierzyciela wobec dłużnika. Dotyczy ona zarówno osób prywatnych, jak i małych, średnich czy dużych przedsiębiorstw. Działania może przeprowadzić sam wierzyciel lub jego pełnomocnik (przedstawiciel) – windykator. Proces powinien opierać się na dialogu i mediacji – zgodnie z obowiązującym prawem. Wyróżniamy dwa typy windykacji, czyli polubowną lub sądową. Jednak sam proces nie jest prosty i w zależności od współpracy dłużnika oraz zastosowanych metod, trwać może wiele miesięcy.
Jak wygląda proces windykacji od powstania długu do egzekucji komorniczej?
Niezależnie od tego czy wierzyciel działa samodzielnie czy przez pełnomocnika, to windykację można podzielić na cztery etapy. Najpierw powinna nastąpić windykacja miękka, czyli polubowne rozwiązanie sprawy zadłużenia. Polega ona na rozmowie z dłużnikiem, mediacji i monitorowaniu spłaty zadłużenia, czyli są to listy (monit), sms, telefon, rozmowa osobista. W przypadku chęci dialogu ze strony dłużnika najwyżej ulegnie wydłużeniu termin spłaty.
Przy braku chęci współpracy wierzyciel kieruje sprawę do sądu, aby uzyskać spłatę zadłużenia, o ile nie uległo ono przedawnieniu. Wyrok jest podstawą do dalszego ubiegania się o zwrot długu. Na wniosek wierzyciela może odbyć się postępowanie klauzulowe, czyli np.: nakaz zapłaty. Orzeczenie sądu, które zostanie uzupełnione o klauzulę wykonalności, staje się tytułem wykonawczym, będącym podstawą do egzekucji komorniczej. Ostatnim etapem windykacji wobec dłużnika jest egzekucja komornicza. Wniosek składa się do komornika sądowego z dokładnym opisem działań egzekucyjnych.
Czym się różni windykacja od zajęcia komorniczego?
Windykator, czyli sam wierzyciel lub pełnomocnik – kancelaria prawna, biuro windykacyjne na drodze dialogu starają się odzyskać dług wyżej wymienionymi metodami w postępowaniu polubownym. Celem uzyskania spłaty zadłużenia można należność rozłożyć na raty lub wydłużyć termin uregulowania długu. Dłużnik nie ma obowiązku wpuszczenia windykatora do domu, na teren prywatnej posesji czy do własnej firmy. Komornik natomiast na podstawie wniosku i orzeczenia sądowego może w asyście policji wejść do domu czy firmy dłużnika i dokonać egzekucji w celu zaspokojenia potrzeb wierzyciela. Zadaniem komornika jest jak najszybsza egzekucja za pomocą różnych narzędzi, ale zgodnie z obowiązującym prawem – ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji).
Rodzaje egzekucji komorniczych
Komornik ma wiele narzędzi celem odzyskania całego zadłużenia. Zaliczamy do nich między innymi:
- egzekucję należności z rachunku bankowego – możliwa tylko wtedy, gdy dłużnik posiada środki finansowe lub regularne wpływy na swoje konto,
- ściągnie należności z wynagrodzenia za pracę – komornik powiadamia zakład pracy dłużnika o zajęciu wynagrodzenia na poczet spłaty zadłużenia, a rygor egzekucji zależy od typu umowy (o pracę, agencyjna, zlecenie, o dzieło),
- zajęcie ruchomości lub nieruchomości – dotyczy wszystkich typów budynków, pojazdów, maszyn, komputerów, telefonów i innych wartościowych ekonomicznie przedmiotów.
Nie można zapomnieć o tym, że zajęte ruchomości bądź nieruchomości podlegają wycenie, licytacji, a dopiero potem następuje zaspokojenie potrzeb wierzyciela.
Komornik nie może zabrać wszystkiego dłużnikowi
Sprawa odzyskania długu nie jest tak szybka, jakby sobie tego często życzył wierzyciel. Komornik jest zobowiązany do pozostawienia części wynagrodzenia dłużnikowi zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dotyczą one:
- kwoty wolnej od potrąceń, która wynosi 75% minimalnego wynagrodzenia, jeśli jest mowa o koncie bankowym i nie dotyczy dłużników alimentacyjnych,
- 50% wynagrodzenia w przypadku zajęcia pensji (ale jego dochód nie może być niższy niż najniższa krajowa, czyli 1633 zł netto),
- 40% minimalnego wynagrodzenia, gdy dług dotyczy alimentów bez prawa do wyższej kwoty wolnej od zajęcia,
- emerytury lub renty na koncie dłużnika, z której musi pozostać 75% wysokości minimalnej emerytury lub renty netto,
Koszty postępowania sądowego
Niestety, niezależnie od tego, czy dług dotyczy rencisty, roszczeń alimentacyjnych wobec rodzica czy zadłużenia firmy, to cały proces narzuca również pewne koszty. Na początek należy uwzględnić cenę usług windykatora, jeśli wierzyciel korzysta z pełnomocnika typu biuro windykacyjne znalezione w swojej miejscowości np.: windykacja Gdynia. Niezależnie od miejsca zamieszkania koszt usługi zazwyczaj jest prowizją od należności wynoszącą od ok. 3% do 10%. Jeśli sprawa została skierowana do sądu, to koszty postępowania sądowego uproszczonego do 10 tys. wynoszą:
- do 2000 zł – opłata 30 zł,
- 2000 – 5000 zł – opłata 100 zł,
- 5000 – 7500 zł – opłata 250 zł,
- 7500 – 10000 zł – opłata 300 zł.
Opłata dotycząca postępowania zwykłego wynosi 5% wartości sporu, ale nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100 tys. zł. Sprawę można skierować do e-sądu, gdzie koszt postępowania wynosi 1,25% wartości zadłużenia, jednak nie mniej niż 30 zł.
Mając stosowne dokumenty, można uniknąć kosztów sądowych i ograniczyć czas windykacji przez sprzedaż zadłużenia na giełdzie długów lub firmie windykacyjne. W tym wypadku pieniądze dostanie się „od ręki”, ale wierzytelność zostanie pomniejszona o prowizję podmiotu nabywającego dług.
Na czym polega windykacja należności? Jest to proces czynności prawnych prowadzących do odzyskania zadłużenia w sposób polubowny lub sądowy. Cała procedura mocno zależna jest od chęci współpracy dłużnika, sposobu windykacji czy egzekucji.
