Alimenty na dziecko

Kiedy dziecko nie jest zdolne do samodzielnego utrzymania się, ma prawo do uzyskania alimentów od rodziców. Prawo do otrzymywania alimentów wygasa wraz z uzyskaniem przez dziecko dochodów, dzięki którym jest się w stanie samodzielnie utrzymać.

Od czego zależy wysokość alimentów?

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, czyli przede wszystkim rodzica.

Co oznacza termin “usprawiedliwione potrzeby dziecka”?

Usprawiedliwione potrzeby dziecka to:

• wyżywienie,
• mieszkanie
• odzież
• lekarstwa
• środki higieny osobistej
• środki przeznaczone na kształcenie ogólne lub zawodowe, dopasowane w zależności od zdolności, umiejętności i rozwoju dziecka
• środki przeznaczone na zaspokojenie potrzeb kulturowych np. wyjścia do teatru, muzeum czy kina
• środki przeznaczone na wypoczynek i rozrywkę

Co oznacza termin “możliwości zarobkowe rodziców”?

Na decyzję o możliwości uzyskania alimentów przez dziecko wpływają możliwości zarobkowe rodziców. Warto zaznaczyć, iż podczas oceniania możliwości spełnienia obowiązku alimentacyjnego bierze się pod uwagę nie tylko faktycznie uzyskiwane wynagrodzenie, ale także możliwości rodziców do otrzymywania dochodów z innych źródeł. Przykładem może być sytuacja, w której rodzic celowo nie podejmuje pracy zarobkowej, aby nie płacić alimentów – w tego typu okolicznościach, rodzic nie może powoływać się na brak możliwości spełnienia obowiązku alimentacyjnego.

Co składa się na możliwości zarobkowe rodziców?

• wynagrodzenie otrzymywane z tytułu pracy zarobkowej
• dodatki i premie otrzymywane z tytułu wynagrodzenia
• emerytura
• renta
• odsetki z akcji
• akcje zgromadzone na funduszach oszczędnościowych
• inne dochody np. uzyskane z tytułu wynajmu lokalu usługowego czy mieszkania

Jak przygotować pozew alimentacyjny?

Aby otrzymać alimenty, należy w sądzie właściwym, czyli w sądzie rejonowym złożyć pozew alimentacyjny. Należy podać siedzibę sądu rejonowego, czyli miasto, w którym sąd się znajduje oraz wydział, w którym będzie toczyć się proces.

Powód może wnieść pozew alimentacyjny do sądu rejonowego:

• w którego obszarze, okręgu osoba pozwana ma miejsce zamieszkania
• według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej do alimentów

Osoba pozwana nie ma miejsca zamieszkania w kraju – co robić?

Jeśli osoba pozwana nie ma miejsca zamieszkania w kraju, należy wytoczyć powództwo o obowiązek alimentacyjny według miejsca zamieszkania powoda, tj. najczęściej dziecka uprawnionego do alimentów. W przypadku, gdy rodzic mieszka poza granicami kraju, dziecko również może ubiegać się o prawo do otrzymania alimentów, przed sądem polskim.

Wskazanie powoda i pozwanego

Prawidłowo napisany pozew alimentacyjny wskazuje powoda i pozwanego. Powód to osoba, która wnosi o zasądzenie alimentów. Jeśli matka lub ojciec pragnie dochodzić alimentów w imieniu małoletniego, w pozwie należy wskazać, iż powodem jest dziecko. Matka lub ojciec natomiast są określeni mianem przedstawiciela ustawowego, który będzie reprezentować i działać w imieniu małoletniego. W pozwie alimentacyjnym należy dokładnie określić osobę pozwaną, czyli podać jej dane – imię i nazwisko oraz adres zamieszkania. Nadto konieczne jest wskazanie numeru PESEL dziecka.

Co powinno znaleźć się w pozwie o zasądzenie alimentów?

• żądanie, czyli dokładnie określoną miesięczna kwotę alimentów, która ma być zasądzona przez sąd. W żądaniu należy także wskazać, datę, dokładny dzień, od którego zasądzone alimenty będą płacone.
• w pozwie można, ale nie trzeba, zamieścić wniosek o wezwanie konkretnych świadków lub też wniosek o obciążenie pozwanego kosztami procesu
• uzasadnienie – w pozwie alimentacyjnym musi znaleźć się uzasadnienie wskazujące na fakt, iż osoba pozwana ma możliwości zarobkowe, które pozwalają jej na płacenia alimentów na rzecz powoda. Nie można także zapomnieć o osobie wnoszącej pozew – w tym uzasadnieniu, należy zaznaczyć, iż powód nie ma żadnego dochodu czy majątku, dzięki któremu może się utrzymywać i rozwijać. Warto potwierdzić ten fakt konkretnymi dowodami np. zeznaniami świadków czy dokumentami mówiącymi o aktualnie posiadanym statusie ucznia lub studenta.
• załączniki – dokumenty, na które powód pragnie powołać się w pozwie i które do niego załącza, muszą zostać dokładnie opisane w spisie załączników.
• podpis – pozew alimentacyjny można sporządzić własnoręcznie lub w formie drukowanej. Jeśli zostanie wybrany drugi sposób, po wydrukowaniu powód musi złożyć własnoręczny podpis. To samo dotyczy pozwu alimentacyjnego sporządzanego własnoręcznie, niemniej jednak w tym przypadku aspekt ten nie jest tak często pomijany, jak w przypadku dokumentu drukowanego.

Nie zapomnij! Oprócz pozwu przygotowanego dla sądu rejonowego, musi znaleźć się także odpis pisma oraz kserokopie załączników – te dokumenty są wysyłane do osoby pozwanej.

Czy wysokość wcześniej przyznanych alimentów na dziecko może ulec zmianie?

Tak, wszystko to zależy od aktualnego wieku, a co za tym idzie etapu, na którym dziecko się znajduje. Potrzeby dziecka, niezależnie od tego czy są materialne, czy niematerialne, rosną wraz z nabywanym doświadczeniem, nauką i samodzielnym rozwojem. Można więc domagać się podwyższenia alimentów na dziecko.
Należy jednak cały czas pamiętać o usprawiedliwionych potrzebach dziecka i możliwościach zarobkowych rodziców. Zmiana w ich zakresie musi być istotna, by można się było domagać podwyższenia alimentów.

Czy dziecko pełnoletnie ma prawo do otrzymywania alimentów?

Tak. Dziecko pełnoletnie ma prawo do otrzymywania alimentów od rodziców, gdy nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb. Dziecko pełnoletnie ma także prawo do wystąpienia z pozwem o podwyższenie alimentów, działając według zasad – potrzeby dziecka wzrastają z wiekiem. Najczęściej pozew alimentacyjny składają dzieci pełnoletnie, które studiują lub z powodu niepełnosprawności nie mogą podjąć pracy zarobkowej.

Co istotne – jeśli dziecko uzyskało zawód, który pozwala mu na zarobkowanie, brak podstaw do utrzymania obowiązku alimentacyjnego. Arbitralna decyzja dziecka o dalszym kształceniu, na którą zobowiązani do alimentacji nie wyrażają zgody, nie może być przy tym argumentem za dalszym alimentowaniem