Alienację rodzicielską stanowią zachowania rodzica dziecka, które prowadzą do powstawania zaburzeń w relacji między dzieckiem a drugim z rodziców, niszczące ich wzajemne więzi.
Sprowadza się ona do przemocy emocjonalnej wobec dziecka i przybiera formy szantażu emocjonalnego, manipulowania strachem i lękami dziecka, okazywania w obecności dziecka niechęci wobec drugiego rodzica, wzbudzania niechęci do niego, a także niedopuszczania do kontaktu z nim. W następstwie tych działań dziecko może być zaangażowane w oczernianie i obmawianie rodzica, z którym nie mieszka, a nawet żywić wobec niego nienawiść i odmawiać widywania się z nim.
Alienacja rodzicielska a zaburzenia emocjonalne dziecka
Alienacja rodzicielska często prowadzi do powstania u dziecka zaburzeń emocjonalnych. Do następstw zespołu alienacji rodzicielskiej zostały zaliczone m. in. zachowania autodestrukcyjne, blokada własnej indywidualności, łatwość uzależniania się, obniżona samoocena, gniew, agresja, depresja, niepokój, a nawet tendencje samobójcze, trudności w budowaniu intymnych związków, towarzyszące przez całe życie problemy z tożsamością, choroby psychiczne, problemy emocjonalne oraz zaburzenia seksualne w dorosłym życiu.
Rokrocznie w Polsce rozwodzi się około 40 tys. małżeństw posiadających małoletnie dzieci. Niewątpliwie jest to stresujący czas, zarówno dla stron jak i ich zstępnych. Ważne jest, aby podczas całego procesu rozwodowego, a zwłaszcza podczas składania wniosków dotyczących kwestii związanych z dziećmi, pamiętać o tym, że to dobro dziecka powinno zawsze stać na pierwszym miejscu.
Utrudnianie kontaktów z dzieckiem – Alienacja rodzicielska
W przypadku, gdy oboje rodzice mają pełnię władzy rodzicielskiej, zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym każde z rodziców jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Niezależnie jednak od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów.
Utrudnianie drugiemu rodzicowi kontaktów z dzieckiem jest niedopuszczalne w przypadku, kiedy prawo takie nie zostało mu w żaden sposób ograniczone. W sytuacji takiej możliwa jest ingerencja Sądu opiekuńczego, który może ograniczyć władze rodzicielską jednego z rodziców, czy ustalić miejsce pobytu dziecka przy rodzicu, któremu kontakt jest ograniczany. Sąd może też w sposób przymusowy uregulować kwestie kontaktów z dzieckiem, a następnie prowadzić egzekucję ich wykonywania.
Każdorazowe nadużycie władzy rodzicielskiej względem drugiego rodzica może zostać odebrane jako działanie bezprawne. Do takiej sytuacji dochodzi w przypadku, gdy rodzic bez uzasadnionej przyczyny nie chce wydać dziecka drugiemu rodzicowi lub np. gdy kontakty z dzieckiem ograniczają się jedynie do spotkań w miejscach publicznych.
Warto, by przy wykonywaniu władzy rodzicielskiej wobec dziecka i realizacji kontaktów dziecka z byłym partnerem, na pierwszym miejscu stawiać dobro dziecka zamiast kierować się własnym interesem, trudnymi emocjami czy zwykłą złośliwością. Należy też pamiętać, że co do zasady każde dziecko potrzebuje obojga rodziców.