Wszystkie dobra materialne, które zebraliśmy w trakcie trwania całego naszego życia, mamy prawo dowolnie rozdysponować w testamencie. Warto mieć to na uwadze, ponieważ w razie braku prawomocnego testamentu, cały nasz majątek zostanie rozdysponowany na podstawie aktualnych przepisów prawnych. Warto mieć na to baczenie w sytuacji, gdy jakąś część majątku chcemy pozostawić osobie, która nie była by objęta prawem do dziedziczenia. Równie ważnym aspektem jest możliwość przekazania większej lub mniejszej części majątku niż te przysługujące wedle ustawy. Testament daje nam również możliwość pozbawienia określonej osoby prawa, do korzystania z naszego majątku i rozporządzania nim, po naszej śmierci.
Czym jest testament?
Testament jest nazywany również “aktem ostatniej woli” i jest on dokumentem potwierdzającym wolę testatora (osoby sporządzającej testament) do rozdysponowania jego majątku w przypadku śmierci, w określony sposób.
Warto zaznaczyć, że testament to określenie nie tylko w stosunku do dokumentu, ale również do określonych czynności prawnych.
Kto może sporządzić testament?
Kwestię testamentów – wymogów odnośnie ich sporządzania, trybu sporządzania oraz zasad, których zachowanie nadaje im moc prawną, określają przepisy Kodeksu Cywilnego. Według tego Kodeksu, testament może sporządzić tylko i wyłącznie osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, czyli osoba pełnoletnia, nie będąca ubezwłasnowolniona. Także w przypadku odwołania testamentu – osoba sporządzająca go, musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.
Czy testament można sporządzić przez pełnomocnika?
Nie ma możliwości sporządzenia aktu ostatniej woli przez pełnomocnika. Testament to dokument o charakterze ściśle osobistym i przepisy Kodeksu Cywilnego nie dopuszczają możliwości sporządzenia go, zmodyfikowania lub odwołania, za pośrednictwem pełnomocnika.
Istotnym jest również fakt, że testament nie może być sporządzony wspólnie z inną osobą. Akt ostatniej woli musi być sporządzony osobiście, przez tylko i wyłącznie jedną osobę aby mógł być uznany za prawnie ważny.
Warto również dodać, że zapisy testamentowe wchodzą w życie dopiero po śmierci testatora, wobec czego wola sporządzającego testament, może rodzić skutki dopiero w momencie śmierci testatora.
Jakie są rodzaje testamentów?
Przepisy Kodeksu Cywilnego, określają dwa rodzaje testamentów – testament zwykły oraz testament szczególny.
Czym jest testament zwykły?
Testament zwykły to akt ostatniej woli, sporządzony przez każdego, kto tylko posiada pełną zdolność do czynności prawnych. Może być sporządzony w każdej chwili.Najczęściej sporządzanym testamentem jest właśnie testament tzw. “zwykły”, sporządzony odręcznie, podpisany wraz z zaznaczeniem daty sporządzenia. Kodeks Cywilny dopuszcza również ważność testamentu w przypadku braku daty jego sporządzenia, ale pod warunkiem, że nie rodzi to wątpliwości co do pełnej zdolności prawnej i woli testatora, co do sporządzenia tego dokumentu.
Testament szczególny – kiedy się go stosuje?
Ten typ testamentu sporządzany jest i uznawany za prawnie obowiązujący tylko w szczególnych sytuacjach. Do takich przypadków należą momenty, kiedy spadkodawca znajduje się w sytuacji poważnego zagrożenia życia lub braku możliwości, pozwalającej na sporządzenie testamentu w formie “zwykłej”. Tym, co odróżnia testament szczególny od testamentu zwykłego, jest czas obowiązywania. Testament zwykły jest ważny do momentu odwołania, zmiany lub realizacji. Testament szczególny, ważny jest natomiast przez okres 6 miesięcy liczonych od momentu, w którym okoliczności wpływające na jego sporządzenie, minęły.
W jakiej formie powinien być sporządzony testament?
Testament, aby być uznanym za sporządzony zgodnie z regulacjami prawnymi nadającymi mu moc prawną, powinien być napisany odręcznie. Za przykłady można przedstawić także możliwość sporządzenia testamentu kredą, wyrycia dłutem lub cyrklem, lub własnoręcznie napisanym na kawałku skóry lub na lustrze. Co istotne – testament sporządzony na maszynie do pisania lub na komputerze nie ma mocy prawnej! Nie zmienia tego fakt, że testator podpisze go własnoręcznie! Testament powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego, przez notariusza mającego pełne prawo do wykonywania zawodu.
Czy testament ustny jest prawnie obowiązujący?
Testament w formie ustnej ma moc prawnie obowiązującego, jednak pod warunkiem wygłoszenia go w obecności trzech świadków i sporządzenia w formie pisemnej w momencie najpóźniej do roku czasu, od jego wygłoszenia. Dokument ten musi zostać podpisany przez testatora oraz przynajmniej dwóch z trzech świadków.